Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας και έχει εξελιχθεί τις τελευταίες δεκαετίες σε μάστιγα για τις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες. Εμφανίζεται συνήθως στη δεκαετία των 60 και αφήνει το αποτύπωμά της στη μνήμη και σε άλλες νοητικές λειτουργίες, όπως η σκέψη, η ομιλία και ο προσανατολισμός.
«Κλειδί» στην αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση της νόσου είναι η έγκαιρη διάγνωσή της. Συχνά οι πάσχοντες δεν δίνουν σημασία στα συμπτώματα ή φοβούνται να παραδεχθούν ότι μπορεί να έχουν Αλτσχάιμερ, με συνέπεια να μην απευθύνονται στον γιατρό και να αφήνουν τη νόσο να εξελίσσεται, εις βάρος της καθημερινής τους λειτουργικότητας.
Αν η βραχεία μνήμη σας έχει αρχίσει να επιδεινώνεται αισθητά, αν δυσκολεύεστε να βρείτε τις λέξεις όταν μιλάτε, αν δεν μπορείτε να εκτελέσετε εργασίες που στο παρελθόν κάνατε με ευκολία, αν μπερδεύετε τα ρέστα ή χάνετε χρήματα, αν δυσκολεύεστε να συμμετάσχετε σε μια συζήτηση και παραμένετε σιωπηλοί, αν δεν μπορείτε να παρακολουθήσετε τη ροή μιας ταινίας ή ενός βιβλίου, αν ξεχνάτε ραντεβού, αν συμπεριφέρεστε με απάθεια και σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις αν έχετε παραισθήσεις, πρέπει να απευθυνθείτε άμεσα σε ειδικό νευρολόγο που θα σας υποβάλλει σε μια σειρά εξετάσεων.
Νόσος Αλτσχάιμερ και προληπτικές εξετάσεις
Με ποιες όμως εξετάσεις θα διαπιστώσετε αν η αιτία για όλα αυτά που σας συμβαίνουν είναι η νόσος Αλτσχάιμερ; Παρόλο που ως νόσος το Αλτσχάιμερ μπορεί με ακρίβεια να διαγνωσθεί μόνο μετά θάνατον μέσω μικροσκοπικής εξέτασης του εγκεφάλου, υπάρχει μια σειρά προληπτικών εξετάσεων που τη διαχωρίζουν από άλλες αιτίες απώλειας μνήμης.
Το πρώτο βήμα στις προληπτικές εξετάσεις για τη νόσο Αλτσχάιμερ είναι η φυσιολογική και νευρολογική εξέταση. Ο γιατρός θα εξετάσει τα αντανακλαστικά, την ισορροπία, τη μυϊκή δύναμη, τον συντονισμό, την όραση και την ακοή σας, για να βγάλει τα πρώτα συμπεράσματα. Θα ακολουθήσουν οι εργαστηριακές εξετάσεις, ώστε να αποκλειστούν άλλες πιθανές αιτίες για τα συμπτώματα της απώλειας μνήμης και της σύγχυσης, όπως είναι για παράδειγμα οι παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα, αλλά και η έλλειψη βιταμινών. Στη «φαρέτρα» του γιατρού περιλαμβάνονται επίσης νευροψυχολογικές εξετάσεις, αλλά και τεστ διανοητικής κατάστασης, ώστε να εξακριβωθεί το επίπεδο της μνήμης και άλλων νοητικών δεξιοτήτων.
Εγκεφαλική απεικόνιση
Οι προληπτικές εξετάσεις όμως που εντοπίζουν με μεγαλύτερη ακρίβεια το Αλτσχάιμερ είναι οι εξετάσεις εγκεφαλικής απεικόνισης, οι οποίες ανιχνεύουν αλλαγές στον εγκέφαλο που μπορεί να προκληθούν από τη νόσο. Σε αυτές τις εξετάσεις περιλαμβάνονται οι:
–Μαγνητική απεικόνιση (MRI): Πρόκειται για μια μαγνητική τομογραφία, η οποία ουσιαστικά αποκλείει άλλες αιτίες για τον εκφυλισμό των νοητικών λειτουργιών, ενώ μπορεί να διαπιστώσει αν υπάρχει συρρίκνωση σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη νόσο. Μέσω των ραδιοκυμάτων και ενός ισχυρού μαγνητικού πεδίου η MRI παράγει λεπτομερείς αποτυπώσεις του εγκεφάλου.
–Ηλεκτρονική τομογραφία (CT): Πρόκειται για μια αξονική τομογραφία που παράγει εικόνες εγκάρσιας τομής του εγκεφάλου. Ο βασικός της σκοπός είναι να αποκλείσει το εγκεφαλικό επεισόδιο και τους όγκους στον εγκέφαλο.
-Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET): Πρόκειται για μια εξέταση που δείχνει ποιες περιοχές του εγκεφάλου δυσλειτουργούν. Μάλιστα, οι πιο σύγχρονες εφαρμογές της –οι περισσότερες εκ των οποίων ερευνώνται ακόμα- μπορούν να εντοπίσουν τον σχηματισμό πλακών αμυλοειδούς που σχετίζεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ. Κατά τη διάρκεια της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων, ο ασθενής λαμβάνει ενδοφλέβια ραδιενεργό ιχνηλάτη χαμηλού επιπέδου, που αναδεικνύει τη δραστηριότητα σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου.
-Εγκεφαλονωτιαίο υγρό: Είναι μια εξέταση που αφορά το εγκεφαλονωτιαίο υγρό, το οποίο ελέγχεται για βιοδείκτες που σχετίζονται με τη νόσο. Εφαρμόζεται όμως μόνο όταν η άνοια βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο ή όταν «τρέχει». Μην αμελήσετε τις προληπτικές εξετάσεις για τη νόσο Αλτσχάιμερ, εφόσον διαπιστώσετε τα πρώτα συμπτώματα. Μια έγκαιρη θεραπευτική αντιμετώπιση θα κάνει ευκολότερη τόσο τη ζωή τη δική σας όσο και της οικογένειάς σας.