Εξελίσσεται σε διεθνή μάστιγα και αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες υγειονομικές προκλήσεις. Ο σακχαρώδης διαβήτης «τρέχει» με ταχύτατους ρυθμούς και εκτιμάται ότι την επόμενη 25ετία οι πάσχοντες από τη νόσο διεθνώς θα ανέλθουν στα 700 εκατομμύρια από τα περίπου 500 εκατομμύρια που είναι σήμερα. Στην Ελλάδα περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι έχουν διαγνωσθεί με σακχαρώδη διαβήτη, ενώ ο επιπολασμός του ανέρχεται στο 9%.
Το ανησυχητικό πίσω από τα νούμερα αυτά είναι πως υπάρχουν πολλοί που πάσχουν από τη νόσο και δεν το γνωρίζουν καν, καθώς στα πρώτα της στάδια είναι συνήθως ασυμπτωματική και όταν τελικά εκδηλώσει συμπτώματα, ο διαβήτης έχει ήδη προχωρήσει πολύ, προκαλώντας επιπλοκές.
Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης;
Τι είναι όμως ο σακχαρώδης διαβήτης και τι μπορούμε να κάνουμε για να τον αντιμετωπίσουμε; Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια διαταραχή του μεταβολισμού και χαρακτηρίζεται από την αύξηση του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα, εξαιτίας της ελλιπούς παραγωγής ινσουλίνης, μιας ορμόνης που εκκρίνεται από το πάγκρεας και λειτουργεί ως ενεργειακό καύσιμο για τον οργανισμό. Οι τύποι του διαβήτη είναι δύο:
- ο διαβήτης Τύπου 1, που εμφανίζεται κυρίως σε άτομα νεαρής ηλικίας. Στον διαβήτη Τύπου 1 καταστρέφονται τα β-κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη, κάτι που καθιστά αναγκαία την χορήγησή της στον πάσχοντα.
- Το οικογενειακό ιστορικό είναι επίσης μια σοβαρή συνθήκη για την εμφάνιση της νόσου. Μάλιστα, εκτιμάται ότι μια γυναίκα αντιμετωπίζει διπλάσιο κίνδυνο, αν κάποιος συγγενής πρώτου βαθμού έχει νοσήσει από καρκίνο του μαστού. Το ιστορικό όμως ισχύει και για την ίδια τη γυναίκα, αφού, αν έχει νοσήσει από καρκίνο του μαστού, το ενδεχόμενο να νοσήσει ξανά στον άλλο μαστό είναι μεγαλύτερο.
Μια ειδική κατηγορία διαβήτη είναι αυτός της κύησης, που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και στις περισσότερες περιπτώσεις εξαφανίζεται μετά τον τοκετό.
Τα συμπτώματα
Πώς θα καταλάβει όμως κάποιος ότι πάσχει από διαβήτη; Δυστυχώς στα πρώτα στάδια η νόσος δεν εμφανίζει συμπτώματα, κάτι που καθιστά τις προληπτικές εξετάσεις ιδιαίτερα σημαντικές. Αυτό το γνώρισμά του τού έχει δώσει και τον χαρακτηρισμό «σιωπηλή νόσος». Τα πρώτα συμπτώματα εκδηλώνονται μόνο όταν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα εκτιναχθούν, αυτό όμως συμβαίνει πολύ αργότερα στην εξέλιξη του διαβήτη.
Όταν τελικά εμφανιστούν, τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι η μεγαλύτερη παραγωγή ούρων (πολυουρία), η αυξημένη όρεξη με παράλληλη όμως απώλεια βάρους (πολυφαγία) και η αισθητή αύξηση της δίψας και της ανάγκης για κατανάλωση νερού (πολυδιψία).
Πώς αντιμετωπίζεται ο σακχαρώδης διαβήτης;
Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια εξελικτική νόσος και παρόλο που δεν θεραπεύεται ποτέ πλήρως, μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Απαιτεί συνεχή ιατρική παρακολούθηση και ο βασικός τρόπος αντιμετώπισή της είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής και της διατροφής του πάσχοντα, μαζί με την υιοθέτηση της φυσικής άσκησης, ενώ στα παχύσαρκα άτομα απαιτείται επίσης η απώλεια βάρους. Ανάλογα με την περίπτωση, συστήνεται και η κατάλληλη αγωγή από τον γιατρό, ώστε να ρυθμίζονται οι τιμές του σακχάρου στο αίμα.
Προς αυτή την κατεύθυνση οι διατροφικές επιλογές παίζουν σημαντικό ρόλο. Υιοθετώντας έναν υγιεινό τρόπο διατροφής και διατηρώντας το βάρος σε φυσιολογικό επίπεδο ο διαβητικός μπορεί να μειώσει, σύμφωνα με μελέτες, την γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, την αντιπροσωπευτικότερη ένδειξη της γλυκαιμίας, κατά 1% έως 2%.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται ο έλεγχος όλων των αγγείων του σώματος με Triplex, CTA και MRA, ο έλεγχος του διαβητικού ποδιού με ακτινογραφία, CT και MRI, ο έλεγχος του μαστού με μαστογραφία, υπέρηχο και MRM για αποκλεισμό διαβητικής μαστοπάθειας, CT στεφανιογραφία για τον έλεγχο στενώσεων των στεφανιαίων αγγείων, αλλά και MRI εγκεφάλου για έλεγχο μικρο-ισχαιμικών αλλοιώσεων, στο πλαίσιο ελέγχου πιθανών επιπλοκών του σακχαρώδους διαβήτη.
Ο σακχαρώδης διαβήτης δεν πρέπει να φοβίζει στο άκουσμά του. Με τη σωστή ενημέρωση, τις κατάλληλες ενέργειες και την συστηματική παρακολούθηση, οι πάσχοντες μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή.